Lạm phát là gì? Nguyên nhân và giải pháp kiểm soát lạm phát

Lạm phát là khái niệm không còn quá xa lạ đối với nhiều người. Được xem là vấn đề ưu tiên hàng đầu để giải quyết đối với nhiều quốc gia. Vậy làm phát là gì? Sau đây hãy cùng wisconsinbeerloversfest.com theo dõi bài viết dưới đây nhé!

I. Lạm phát là gì?

Lạm phát là sự gia tăng liên tục của mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của đồng tiền. Khi mức giá chung tăng lên, một đơn vị tiền tệ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây, do đó lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ. Lạm phát là sự sụt giá đồng tiền của một quốc gia so với đồng tiền của các quốc gia khác so với các quốc gia khác.

Theo nghĩa đầu tiên, người ta hiểu lạm phát của một loại đồng tiền ảnh hưởng đến nền kinh tế của một quốc gia, còn theo nghĩa thứ hai, được hiểu là lạm phát của một đồng tiền ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế.

II. Phân loại lạm phát

• Lạm phát vừa phải hay còn gọi là lạm phát một con số: tỷ lệ lạm phát hàng năm <10%. Mức lạm phát này sẽ không có tác động đáng kể đến nền kinh tế và do đó có thể chấp nhận được.
• Lạm phát phi mã: Khi giá cả tăng tương đối nhanh với tốc độ 2 hoặc 3 con số / năm, đồng tiền mất giá nghiêm trọng (theo nghĩa này, hệ thống ngân hàng không thể hoạt động => thị trường hoạt động không bình thường). Thị trường tài chính sụp đổ, gây ra biến dạng kinh tế nghiêm trọng).
• Siêu lạm phát: Xảy ra khi lạm phát tăng trưởng đột ngột với tốc độ cao, vượt xa lạm phát phi mã mà biểu hiện ở mức từ 4 – 5 con số trở lên. Lạm phát này ảnh hưởng nặng nề đến đời sống kinh tế xã hội, hoạt động kinh tế hỗn loạn cũng là một tai họa cho nền kinh tế. Tuy nhiên, trường hợp này cũng hiếm gặp, và để khắc phục, chính phủ nên can thiệp bằng cách đổi tiền để duy trì giá đồng tiền.

III. Hiện tượng lạm phát xảy ra khi nào?

• Lạm phát do cầu kéo: Xảy ra khi tổng cầu tăng mạnh ở mức sản lượng đáp ứng hoặc vượt quá mức sản lượng tiềm năng. Về cơ bản, lạm phát do cầu là chi tiêu quá nhiều tiền trong điều kiện thị trường lao động cân bằng để mua một lượng cung hạn chế hàng hóa có thể sản xuất được.
• Lạm phát do chi phí: Xảy ra khi có một cú sốc giá trên thị trường đầu vào, đặc biệt là đối với các nguyên vật liệu cơ bản (xăng, dầu, điện và các nguyên vật liệu thông dụng khác trong ngành sản xuất), đây là nguyên nhân chính khiến chi phí tăng cao, mặc dù tổng cầu không thay đổi, giá cả tăng và sản lượng giảm. Do tình trạng đình trệ và lạm phát, đây là một dạng lạm phát trầm trọng – được gọi là “lạm phát đình trệ”. Đây là một tình huống mà các chính phủ nên khắc phục bằng cách điều tiết giá cả của các yếu tố đầu vào cơ bản.
• Lạm phát do sự thay đổi của cầu: Khi thị trường giảm cầu đối với một loại hàng hóa nào đó, nhưng do hàng hóa đó độc quyền, nhà cung cấp vẫn không thể giảm giá. Đồng thời, nhu cầu về một loại hàng hóa khác tăng lên, đồng thời giá cả cũng tăng theo.
• Lạm phát do xuất khẩu: Lạm phát là hiện tượng lạm phát do mất cân đối tổng cung và tổng cầu. Tổng cầu trong và ngoài nước khiến tổng cung không đủ đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Khi đó, giá của sản phẩm bị thiếu sẽ tăng lên.
• Lạm phát do nhập khẩu: Khi hàng hóa nhập khẩu tăng do thuế hoặc giá cả, giá bán hàng trong nước cũng tăng theo. Nếu mặt bằng giá chung bị đẩy lên cao hơn bởi giá hàng hóa nhập khẩu sẽ dẫn đến lạm phát.
• Lạm phát do tiền tệ: Đây là nguyên nhân từ các ngân hàng khiến lượng tiền trong nước tăng, phát sinh lạm phát. Khi ngân hàng tiến hành mua ngoại tệ vào để giữ đồng tiền trong nước không mất giá. Hoặc, có thể do ngân hàng mua trái theo yêu cầu nhà nước, khiến cho lượng tiền trong lưu thông tăng lên nhiều.

IV. Lạm phát là tốt hay xấu?

• Thực ra, chúng ta đã nghe đến từ lạm phát quá nhiều nhưng ai cũng cho rằng đây là khái niệm “vĩ mô” không liên quan gì đến cuộc sống của chính mình nên sẽ bỏ qua. Nhưng lạm phát thực sự ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của chúng ta.
• Lạm phát quá nhiều ảnh hưởng đến nền kinh tế, và lạm phát quá ít cũng bị coi là có hại. Các nhà kinh tế ủng hộ lạm phát từ thấp đến vừa phải, 2% mỗi năm.
• Lạm phát cao hơn làm tổn hại đến những người tiết kiệm vì lạm phát làm xói mòn sức mua của số tiền họ tiết kiệm được. Tuy nhiên, tình hình của người đi vay sẽ tốt hơn do lạm phát, vì giá trị được điều chỉnh theo lạm phát của các khoản dư nợ của họ sẽ giảm theo thời gian.

V. Một số phương án kiểm soát lạm phát

1. Giảm lượng tiền lưu thông

• Giảm chi ngân sách, bao gồm cắt giảm đầu tư công và giảm chi phí tiêu dùng định kỳ. Giảm lượng tiền lưu thông bằng cách ngừng hoạt động tăng phát hành tiền để thị trường kinh tế vận hành trơn tru.
• Tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, do đó làm giảm cung tiền trên thị trường. Làm như vậy sẽ giúp ảnh hưởng đến tất cả các ngân hàng và làm cho chúng bình đẳng.
• Tăng lãi suất huy động và lãi suất tái chiết khấu: Biện pháp này sẽ giúp hạn chế các ngân hàng thương mại đưa tín phiếu có giá đến ngân hàng quốc doanh để chiết khấu. Ngoài ra, việc tăng lãi suất huy động đã thu hút người dân gửi tiền vào ngân hàng nhiều hơn để thu lợi nhuận cao hơn.
• Nhằm bán các loại chứng từ có giá trị tại các ngân hàng thương mại, các ngân hàng trung ương thường sử dụng nghiệp vụ thị trường mở.
• Ngân hàng trung ương bán ngoại hối và vàng cho các ngân hàng thương mại.
• Giảm cầu tiêu dùng xã hội bằng cách tăng thuế tiêu dùng, đồng thời tăng hàng hóa và dịch vụ xã hội.

2. Vận dụng chính sách tiền tệ 

• Chính sách tiền tệ được coi là công cụ hữu hiệu nhất để kiểm soát sự mất giá của tiền tệ. Thông qua chính sách tiền tệ, nhà nước sử dụng các công cụ như ngoại hối, tín dụng để ổn định tiền tệ. Nhờ đó, ổn định nền kinh tế và thúc đẩy tăng trưởng và phát triển.
• Thông thường, nhiệm vụ của ngân hàng trung ương là giữ lãi suất liên ngân hàng đưa ra ở mức thấp, với lãi suất mục tiêu khoảng 2-3% / năm. Lãi suất cao cùng với tốc độ tăng cung tiền chậm là những cách truyền thống giúp các ngân hàng trung ương chống lại hoặc ngăn chặn đà tăng trưởng của họ.
• Ngoài ra, việc duy trì tốc độ tăng trưởng tiền tệ ổn định và áp dụng chính sách tiền tệ một cách hợp lý cũng là cách để kiểm soát giảm giá tiền tệ một cách hiệu quả.

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin về lạm phát là gì? Qua đó giúp bạn hiểu rõ hơn vấn đề này và cách khắc phục. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm theo dõi bài viết.